MARMARİS DOĞASINA BİR BAKIŞ

Marmaris Bitki Örtüsünden Bir Demet

Bölgemizin genel bitki yapısı ağırlıklı olarak ormandır.Doğayı meydana getiren temel unsurlardan biri olan ormanlar,dünya üzerindeki tüm canlıların yaşam kaynaklarındandır.İnsanında içinde bulunduğu doğal etkileşim dikkate alındığında,orman bir yaşam motorudur.Ormanlar ve ormanlaşma sürecindeki bitki topluluğu olan makiler içinde,çok zengin bitki çeşitliliği vardır.Yaprak döken ve dökmeyen birçok ağaç türü ile çalılar,soğanlı bitkiler ve diğer canlılar,milyonlarca yıllık geçmişe sahip,birbirlerini destekleyen bir yaşam etkileşimi içindedirler.Ormanların temel bitki unsurları,ağaçtan mikroorganizmaya kadar uzanır.

Marmaris'in eşssiz doğası değerlendirildiğinde,sailden tepelere kadar kızılçam ormanları ile kaplı olduğu görülür.Bu ormanların içinde gözlemlediğimiz grupları şöyle sıralayabiliriz:

1-AĞAÇLAR

2-ÇALILAR

3-SARMAŞIKLAR

4-OTLAR

5-SOĞANLI ve YUMRULAR

6-MANTAR,LİKEN VE YOSUNLAR

7-ENDEMİKLER

8-ANIT AĞAÇLAR

1-AĞAÇLAR

Ağaç;genellikle tek gövdeli,boyu en az 4-5 metre olan,gövdesi odunsu,uzun ömürlü bitkidir.

KIZILÇAM(Pinus Brutia)

Kuraklığa dayanıklıdır.İğne yaprakları yağmurun şiddetini azaltarak erozyonu önler,dökülen yaprakları da toprağı korur.Yapraklar asitli olduğundan çamların altında her bitki yetişmez.

Kabukları arasında yaşayan <Basra Böceği(Marchalina Hellecnica>,beyaz pamukçuk şeklindeki arıların bal yaptığı maddeyi üretir.

MEŞE(Quercus)

Bölgemizde Boz Meşe,Anadolu Palamut Meşesi,Pırnal Meşesi gibi türleri bulunur.Deniz kenarından 2000 mt.ye kadar farklı iklim koşullarında yetişir.Yaprak döken ve dökmeyen türleri olan meşe,çalı tipinden ulu ağaca kadar boy verir.Yetiştirilmesi meyvesi olan palamutun ekilmesi ile olur.Meşe,köklerinden filizlerine,güçlü yapısıyla toprağı korur.

ÇINAR(Platanus)

Tarihi,sosyal ve kültürel değerimizdir.ulu bir ağaçtır.Kışın yapraklarını döken,geniş,yaygın tepeli türdür.Dere kenarlarında ve taban suyu olan arazilerde yetişir.

AKDENİZ SELVİSİ(Cupressus Sempervirens)

Eski çağlardan bu yana sonsuzluk simgeside sayıldığı için geniş bahçelerde ve mezarlıklarda kullanılmıştır.bölgemizde narenciye bahçelerini korumak için rüzgar perdesi olarak kullanılır.

ZEYTİN(Olea Europaea)

Barışla özleşleşmiş,bolluk,dayanıklılık ve uzun ömür simgesi olan bir ağaçtır.Anayurdu Akdeniz ve Ege bölgesi'dir.Kuraklığa dayanıklıdır.Endüstriyel bir bitki olan zeytinin,şifa ve besin kaynağı olan meyveleri,işlenerek tüketilir ve yağı çıkarılır.Bu nedenle ekonomik değeri çok yüksektir.

İNCİR(Ficus Carica)

Hayat ağacı olarak tanımlanır.Anavatanı Antik Caria bölgesi ve latince adı da <ficus carica> olduğu için <Karya İnciri> diyebiliriz.Bolluk ve bereket simgesi olan incir,besin fakiri toprakta yetişmesine rağmen,besin değeri çok yüksek meyve verir.

KEÇİBOYNUZU(Ceratonia Siliqua)

Baklagillerdendir,harnup olarak da bilinir.Kuraklığa dayanıklıdır,kışın yaprağı dökmez.Meyvelerinin ve bu meyvelerden yapılan pekmezinin besin değeri çok yüksek olduğundan,ekonomik getirisi vardır.Çevresel katkı nedeniyle kıymetli bir türdür.Diğer ağaçlara göre hızlı büyüdüğü ve yaprak dökmediği için bulunduğu yeri ılımanlaştırır.

DEFNE(Laurus Nobilis)

Nemden hoşlanır.Yaprakları aroma ve tat verdiği için yemeklerde kullanılır,bu yapdan sabun da yapılır.Dökmediği yapraklarının şifa özelliği çoktur.

MENENGİÇ(Pistacia)

Sakız ağacı familyasındandır.Çitlembik de denir.Aşılanarak antepfıstğı elde edilir.Meyveleri yenir,öğütülerek de kahvesi yapılır.

KARAAĞAÇ(Ulmus)

genellikle düzlüklerde yetişen,yaprak döken bir türdür.Kökünün yayılması nedeniyle,ana gövdeden uzakta sürgün verebilir.Kerestesi dayanıklı olduğu için kıymetlidir.

KOCAYEMİŞ(Arbutus Unedo)

Bölgemizde <Dağ Çileği> olarak bilinir.Çiçekleri ve lezzetli meyvelerinin güzelliği ile dikkat çeker.Yaprağını dökmez.

SANDAL(Arbutus Andrachne)

Pürüzsüz,kızıl-kahve tonundaki rengi ile farklı bir gövdeye sahiptir.Sert dokuludur.Aroması nedeniyle yaprakları,meyveleri,yağı ticari amaçla kullanılır.

AHLAT(Pyrus)

Kıraç bölgelerde yetişir.Yabani armuttur,bu nedenle diğer armut türleri aşılanabilir.Yamaçlarda derin kökleriyle toprağı korur.

ERGUVAN(Cercis Sliquastrum)

Bir renge ismini veren güzel çiçekleri vardır.Baklagiller familyasındandır.Çiçeklendiği zaman görsel bir şölen sunar.Kışın yaprağını döker.

SUMAK(Rhus)

Yaprak güzelliği ve kırmızı meyveleri ile dikkat çeker.Zehirli ve zehirsiz türleri vardır.İşlemden geçirilen meyveleri,baharat olarak kullanılır.Bazı türleri yaprağını döker.

SAKIZ(Pisticia Lentcus)

Antepfıstığı familyasından,kuraklığa en dayanıklı ağaçlardan biridir.Kışın Dökmediği yaprağıyla sık dallı çalı görünümündedir.Sakız elde edildiği için ekonomik değeri yüksektir.

2-ÇALILAR

Çalı;toprak seviyesinden itibaren dallanabilen,çok yıllık,genellikle dikenli,erozyon önleyici bitki formudur.

ZAKKUM(Nerium Oleander)

Çiçeklerinin güzelliği ile Akdeniz'in ve yaz aylarının sembolü olmuş,dünyada da bilinen bir bitkidir.Zehirlidir,tuzluluğa dayanıklıdır.Dere yataklarını ve vadileri sever,herdem yeşildir.

YABAN MERSİNİ(Myrtus Communis)

Hoş kokusu,beyaz ve koyu mor renkte lezzetli meyveleri ile öne çıkar.Kök boğazından sürgün verebilme özelliği ile erozyonu engeller.Yaprağını dökmez.

KATIRTIRNAĞI(Spartium Junceum)

Yaprak ve gövde şekli ile diğer bitkilerden kolayca ayrılır.Baklaçiçeği şeklinde,hoş ve yoğun kokulu sarı çiçekleri vardır.

KEÇİBOĞAN(Caliomote)

Kurak ve kayalık yerlerde yetişebilir.Toprağın besin değerini artırır.Erozyona karşı önemli bir türdür.Çiçekleri bal arıları için önemlidir.

ILGIN(Tamarix)

Deniz ve dere kenarlarını sever.Pembe çiçeklerini,ilkbaharda ve yazın açan,selvi yaprağına benzeyen yapraklarınıidöken ve dökmeyen iki türü vardır.

HAYIT(Vitex Agnus-Castus)

Dere yataklarında sık görülür.Çiçekleri mor tonlarındadır.Arıların bal yapması açısından değerlidir.

KARAÇALI-KIZILÇALI(Frusctus Poliuri)

Dikenli çit olarak uygundur.Şifa veren özelliği ile kıymetli bir bitkidir.Kışın yaprağını döker.

PÜREN-FUNDA(Erica)

İğnemsi yaprakları vardır.Çiçekleri bölgemizde genellikle eflatun tonundadır.

BÖĞÜRTLEN(Rubus)

Lezzetli meyveleri ile bilinir.Doğal çit olarak kullanılabilir.Meyvelerinin ekonomik değeri yüksektir.

ÇETİ(sarcopoterium)

Çok sert ve dikenlidir.Kıraç yerlerde yetişebilen ve tıbbi özellikleri olan bir bitkidir.

KAPARİ(Capparis Spinosa)

Erozyonu önleyen en önemli bitkilerden biridir.Kökleri 30 metreye kadar inebilir. Dalları ile toprağı sararak tutar.Kuraklığa dayanıklıdır.Gösterişli çiçekleri olan bitkinin,tomurcuklarının ticari değeri yüksektir.

LADEN(Cistus)

Beyaz ve pembe çiçekleri ile bölgemizde yaygın bir orman altı bitkisidir.

ADAÇAYI(Salvia Officinalis)

Bölgemizde ençok bilinen bitkidir.Aroması ve şifalı özelliği ile dünyaca tanınır.Latince adı olan<salvia>kelimesi,iyileştirmek -kurtarmak anlamındadır.Yörede bazı türlerine sulu meyvelerinden dolayı ELMAKEKİK denir.Bu meyvelerden elde edilen yağ,elma yağı olarak bilinir.Ada çayına çok benzeyen ÇALBA(KUDÜS ADAÇAYI)adında bir bitki vardır.